Người Việt – Viết Chữ Việt – Bằng Hồn Việt
❓ Viết chữ Việt, có phải là thư pháp?
Có người hỏi:
“Nếu viết chữ Việt thì chỉ là viết chữ đẹp thôi, sao gọi là thư pháp được?”
Câu hỏi ấy không sai – nhưng chưa đủ.
🌸 Thư pháp không chỉ là “chữ đẹp” – mà là “chữ có hồn”
Thư pháp là tâm tình được dệt qua mực giấy,
Là suy niệm thành hình, thành âm, thành hơi thở sống.
Là sự hiện diện trọn vẹn của người viết trong từng đường nét –
Có lắng nghe, có học hỏi, có tôn kính, có ý niệm, có tâm linh.
Người Trung Hoa có thư pháp Hán.
Người Nhật có thư pháp Kana.
Vậy người Việt – viết chữ Việt – thì vì cớ gì không thể gọi là thư pháp?
☘️ Thư pháp không nằm ở chữ gì, mà ở tâm ai
- Chữ Hán là tượng hình.
- Chữ Việt là tượng thanh.
Nhưng thư pháp không nằm ở hình tướng – mà nằm ở cách truyền tâm hồn qua chữ.
Chữ Việt có:
- Thanh – Điệu – Sắc – Linh hồn
- Tiếng nói riêng – Mỹ học riêng – Tâm thức riêng
Chữ Việt là:
- Tiếng ru của mẹ
- Câu ca dao của cha
- Tiếng gọi tổ tiên
- Tên đất tên làng
- Khí phách của cha ông…
Vậy chẳng phải chữ Việt đã là máu thịt dân tộc rồi hay sao?
📎 Thư pháp Việt – không cần giống ai, chỉ cần gần người Việt
Không cần giống Trung Hoa mới là thư pháp.
Mà là đúng với hồn Việt – mới là nghệ thuật sống.
Chữ Việt – không cần gồng mình trở thành ai,
Chỉ cần trở về với:
- Người Việt
- Cuộc sống Việt
- Những gì dân tộc này đã gìn giữ
Thư pháp là cách ta sống với chữ.
Là khi chữ không chỉ để đọc – mà để cảm.
Là khi một nét mực trở thành một nét tâm.
🔥 Viết chữ Việt – là hành động trở về
Không phải để cạnh tranh, so sánh, chứng minh.
Viết chữ Việt – là một hành động trở về:
- Trở về với tiếng nói của mình
- Trở về với nếp nghĩ của ông bà
- Trở về với chính mình – chân thực, dung dị, sâu sắc
🙏 Vì sao phải viết chữ Việt?
Vì chúng ta:
- Nói tiếng Việt
- Suy nghĩ bằng tiếng Việt
- Nằm mơ cũng bằng tiếng Việt
Tiếng Việt là ngôn ngữ của tâm hồn mình –
Thì cớ sao khi viết bằng cả tấm lòng, lại phải vay mượn chữ của người khác?
Viết chữ Việt – là gìn giữ linh hồn dân tộc.
Là chứng minh rằng:
- Chữ mình không hề kém
- Chữ mình cũng có thể trở thành một “đạo” – để sống chậm, sống sâu, sống thiêng liêng.
✨ Thư pháp – không phải là bắt chước
Mà là tự mình tìm ra bản sắc
Nếu thư pháp Hán là sự tiếp nối truyền thống ngàn năm,
Thì thư pháp Việt là mạch sống tiếp nối của người Việt hôm nay.
Đừng đánh giá một dòng sông mới – chỉ vì nó không chảy giống dòng sông xưa.
Thư pháp Việt cũng vậy – là mạch sông mới, mang hồn người Việt.
📚 Người Việt – Từng sống với chữ như sống với đạo
Nói về thư pháp – là nói về chữ nghĩa.
Mà nói đến chữ nghĩa của người Việt – thì không thể không nhắc đến những người viết chữ bằng máu, bằng tim, bằng tâm huyết:
- Nguyễn Thị Duệ – nữ tiến sĩ duy nhất thời phong kiến, viết chữ cho vua, làm rạng danh nữ nhi nước Việt
- Nguyễn Trãi – “Ức Trai tâm thượng quang khuê tảo”, dùng mực thay gươm, viết Đại Cáo Bình Ngô – thiên cổ hùng văn
- Nguyễn Đình Chiểu – mù lòa mà sáng lòng dân, viết Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc bằng ngòi bút đau đáu đất mẹ
- Chu Văn An – dâng “Thất trảm sớ”, dùng chữ làm gươm chém thẳng gian thần
- Lê Quý Đôn – kho tàng sống của quốc học
- Nguyễn Du – chữ nghĩa hóa thành sầu kiếp nhân sinh
- Phan Bội Châu – chữ kêu gọi non sông
- Phan Châu Trinh – chữ thắp lửa dân trí
- Huỳnh Thúc Kháng – chữ giữ đạo lý nước nhà
- Bác Hồ – viết Tuyên ngôn Độc lập bằng văn khí dân tộc
- Trần Trọng Kim – chữ gầy dựng nền giáo dục
- Vũ Đình Liên – khóc cho cụ đồ xưa bằng vài dòng thơ mà cả dân tộc nhớ mãi
Và còn bao nhiêu người khuyết danh:
Những ai viết sớ, khắc bia, dựng hoành phi, làm câu đối, nét chữ họ còn nằm đó – trong đình, chùa, bàn thờ, cột đá, giữa lòng người…
Họ viết – bằng hơi thở dân tộc, bằng hiếu đạo, tín tâm, và tình yêu non nước.
⚠️ Bảo Việt Nam không có thư pháp – là quên mất máu mình
Bảo chữ Việt không có hồn – là chưa từng lắng nghe tiếng vọng ngàn năm của cha ông.
- Chữ Việt – từ chữ Nôm đến Quốc ngữ – đã trải đau thương, đổi thay, kháng chiến, tái sinh
- Chữ Việt không yếu ớt – nó chỉ chờ người viết đặt hồn mình vào
💭 Có người nói:
“Việt Nam làm gì có thư pháp, toàn là chữ Hán vay mượn…”
Nhưng Trọc tin:
Dân tộc nào có tâm hồn – dân tộc đó có thư pháp.
Thư pháp Việt không cần giống Trung Hoa.
Chỉ cần giống chính mình:
- Lặng lẽ
- Dung dị
- Trầm sâu
- Không phô trương – mà đầy gân cốt
Một nét mực cắm xuống giữa lòng quê – cũng là một nét thư pháp, nếu trong đó có cha mẹ, tổ tiên, có bát cơm, con trâu, có trời cao không nói.
🌿 Từ Bách Việt đến hôm nay
Xưa kia, người Việt và người Hoa cùng thuộc đại dòng Bách Việt – sống dọc các con sông, cấy lúa từ thuở ban sơ.
Việc nói chữ Hán là “gốc”, chữ Việt là “ngọn” – là cách nhìn thiếu toàn diện, vì chỉ xét lịch sử từ bên mạnh hơn.
Người Hoa phát triển chữ nhờ chính quyền tập trung.
Người Việt – bị trị bao đời – phải mượn chữ để viết đạo mình.
🖋️ Thư pháp không chỉ là Hán tự
Thư pháp là cách một dân tộc thể hiện linh hồn mình bằng chữ.
Nếu dân tộc ta có:
- Tâm hồn riêng
- Tư tưởng riêng
- Cách sống riêng
Thì nhất định – cũng sẽ có thư pháp Việt.
Dù chữ ấy là Hán, Nôm, hay Quốc ngữ –
Cái làm nên “Việt” là thần khí, không phải mặt chữ.
💚 Trọc tự hào là người Việt – viết chữ Việt – bằng hồn Việt
